Özel günleri kutlamak
Anneler - Babalar günü
Sual: Anneler babalar gününün dinimizde yeri var midir? Bugün hediye verilir mi?
CEVAP
Avrupa’dan gelen “Anneler - Babalar günü” âdettir. Yani, âdette bid’attir. Âdette bid’at oldugu ve zararli olmadigi, çirkin ve dine aykiri yönü bulunmadigi için, anneler babalar günü tertip etmekte ve hediye vermekte mahzur yoktur.
Anneleri babalari senede bir gün yerine her gün hatirlamak, onlara hizmet etmek, ölmüslerse, dua etmek, hayir hasenatta bulunmak gerekir.
Sual: Anneler günü münasebetiyle, (Cennet annelerin ayaklari altinda) hadis-i serifi söylendi. Bir de buna benzer (Din kiliçlarin altinda) hadis-i serifi vardir. Bunlarin açiklamasi nasildir?
CEVAP
(Cennet, analarin ayaklari altinda) demek (Cennete girmek için ana-babanin rizasini almak gerekir) demektir. (Din, kiliçlarin altinda) hadis-i serifinin açiklamasi da söyle:
Kiliç, cihad etmeyi, harp teknigini gösterir. Islamiyet’i yaymak, Cennete girmek için kâfirlerdeki silahlarin hepsini yapmak ve bunlari iyi kullanmak gerekir. Düsmana karsi en yeni silahlari hazirlayanlar ve onlarla dinin emrine uygun sekilde savasanlar Cenneti kazanirlar. Cihad sekilleri devirlere göre degisir. Soguk harp denilen savas sekli veya kalemle cihad, bazen silahla cihaddan daha önemli olabilir.
Dünya ve öküzün boynuzu
Peygamber efendimiz, (Rabbim, benim rizkimi kilicimin ucunda yaratti) buyurdu. Yani (Düsmanlarla cihad eder, alinan ganimet malindan payima düsenle geçinirim) buyurdu. Orada bulunan bir köylü, (Benim dünyaligim nerededir?) dediginde, (Dünya, öküzün boynuzu üzerindedir) buyurdu. Yani (Öküzünle tarlani sürer, rizkini kazanirsin) buyurdu. O zaman, sapanin ipini, öküzün boynuzlarina baglarlar idi. Boynuz bu ise de yaradigi için böyle buyurdu. Köylünün çalisip tarlasini sürmesini isaret eyledi. Bazi kimseler bunu bilmedigi için (Dünya öküzün boynuzunun üzerindeymis) diyerek din kitaplari ile alay ediyorlar.
Sevr, öküz demektir. Gökte öküz seklinde dizilmis yildiz kümeleri vardir. Bu hadis-i serif söylendigi zaman, o burcun, günesten, yerküresine uzatildigi düsünülen bir dogrunun uzantisi üzerinde bulunuyordu. Dünya öküz burcundaydi. Boga burcu da diyorlar. Âlimler, bu hadis-i serifi baska türlü de açikliyorlar. Böyle hadis-i serifler çoktur. Bu bakimdan Kur'an-i kerim ve hadis-i serif tercümelerini okumak, yanlis hüküm çikarilacagi için çok zararli olur. Dinini ögrenmek isteyen, dogru yazilmis ilmihal kitaplarini okumalidir!
Dogum günü, Evlilik yildönümü
Sual: Dogum günü tertip etmekte, evlilik yildönümü kutlayip hediye vermekte mahzur var midir?
CEVAP
Dogum gününe önem vermeyi Hiristiyanlar, Müslümanlardan ögrenip, almislardir. Yas günü kutlamak ibadet degil âdettir. Bu âdet Hiristiyanlardan gelmis olsa bile, ibadet olmadigi için Müslümanlarin, dogum günü, evlilik yildönümü gibi günler tertip etmesinde mahzur yoktur. Fakat gayri müslimlerin ibadet olarak yaptiklari seyleri, mesela bayramlarini kutlamak caiz olmaz.
Evlilik yildönümü gibi günah olmayan âdetleri taklit etmek caiz olur. Ancak faydasi olmayan âdetleri almak, Batiyi körü körüne taklit etmek, onlara özenmek uygun sayilmaz.
Fenni buluslari gayri müslimlerden almak ise, dinimizin emridir. Çünkü (Ilim Çin’de de olsa alin), (Hikmet, fen ve sanat, müminin kaybettigi malidir. Nerede bulursa alsin) hadis-i serifleri, gayri müslimlere uymayi degil, ilmi, fenni onlarda bile olsa, arayip bulmayi ve onlardan üstün olmaya çalismayi bildirmektedir.
Sual: Bir kimsenin, her hangi bir mahluk degil de, insan olarak dogdugu için, sükretmesi ve dogum gününü kutlamasi caiz midir?
CEVAP
Islamiyet’te dogum gününü kutlamak vardir, Allahü teâlâya sükretmek olur. Mevlid kandili, Peygamber efendimizin dogum günüdür. Peygamber efendimiz, Pazartesi günü oruç tutardi. Sebebini sorduklarinda, (Bugün dünyaya geldim. Sükür için oruç tutuyorum) buyurdu. (Müslim, Ebu Davud, I. Ahmed, H. S. Vesikalari)
Sual: (Yas günü, anneler, babalar günü Batidan gelen sapikliktir) diyorlar. Batidan gelen her seye günah denir mi?
CEVAP
Dinimiz sadece kâfirlerin ibadet ve haram olan âdetlerini yapmayi yasaklar. Mubah olan âdetlere izin verir. Peygamber efendimizin papaz ayakkabisi ve Rum cübbesi giydigi muteber eserlerde bildirilmektedir. Dogum gününe önem vermeyi Hiristiyanlar, Müslümanlardan ögrenip, almislardir.
Mevlid, dogum zamani demektir. Peygamber efendimizin dogum günü, bütün Müslümanlarin bayramidir. Mevlid gecesinde, Peygamber efendimiz dogdugu için sevinenlerin günahlari affedilir.
Bu gece, Peygamber efendimiz aleyhisselamin dogum zamanlarinda görülen halleri, mucizeleri okumak, dinlemek çok sevaptir. Kendisi de anlatirdi. Eshab-i kiram da bir yere toplanip, okurlar ve birbirlerine anlatirlardi.
Yas günü kutlamak ibadet degil âdettir. Bu âdet Hiristiyanlardan gelmis olsa bile, ibadet olmadigi için bir Müslümanin, dogum günü, evlilik yildönümü, anneler babalar günü gibi günler tertip etmesinde, yilbaslarinda tebrik karti yazmasinda mahzur yoktur. Günah olmayan böyle âdetleri taklit etmek caiz olur. Ancak yas gününde mum dikmek gibi faydasi olmayan âdetleri yapmak uygun olmaz.
Peygamber efendimiz, uzun entari giymis, salvar ve pantolon giymemistir. Salvar giymek âdette bid’attir. Âdette bid’at olan seyi yapmak günah degildir. Uçaga binmek de âdette bid’attir, günah degildir. Bunun için âdet olan yerlerde, kâfirlerden gelmis olsa bile, kadinlarin çarsaf ve erkeklerin pantolon giymeleri günah olmaz. Peygamber efendimiz, bazen Rum, bazen Arap elbisesi giyerdi. Tirmizi’nin bildirdigi hadis-i serifte, kollari dar, Rum cübbesi giyerdi. (Mevâhib-i ledünniyye)
Hakim’in rivayet ettigi (Bir kavme benzeyen onlardandir) hadis-i serifindeki benzemek, ibadetlerde benzemektir. Kilik kiyafetle ilgili seyler âdettir. Çirkin olmayan âdetlerde kâfirlere benzemek günah olmaz. Ibadette kâfirlere benzemek bazi yerlerde mekruh, bazi yerlerde haram, bazi yerlerde küfür olur. Mesela haç takan kâfir olur. Fakat kâfir gömlegi giymek, saç uzatmak günah olmaz. Çünkü bunlar âdettir.
Sual: Dogum gününde, evlilik yildönümünde pasta yapmak, mum dikmek de caiz mi?
CEVAP
Pasta yapilir, mesrubat, çay içilir, yemek yenebilir. Mum dikmek uygun degildir, yapmamak lazimdir.
Sual: Yas günü, evlilik yil dönümü tebrik etmek ve hediyelesmek caiz mi?
CEVAP
Bunlar âdettir. Zararli sey degildir. Muhabbeti artirir. Bunlar yapilirken günah islenmemelidir.
Sual: Bazen çocuklara dogum günü için hediye falan aliyorlar. Böyle kutlamalarda hicri seneye göre hareket etmek daha uygun degil mi?
CEVAP
Bu âdettir, miladiye göre de olur. Peygamber efendimizin dogumu hicriye göre yapiliyor. Hicriye göre yapilmasi da iyidir. Yani ikisi de olur. Ama hicriye göre yapmak daha iyi olur.
[Islamiyet’te, günes yilinin aylari içinde sayili bir mübarek gün yoktur. Dogum günü ve mübarek geceler, hicri yil ile kutlanir. Bütün ibadetlerde ve dini faaliyetlerde kameri aylar esas alinir. Hac, oruç, kurban ve bayram günleri kameri aylara göre tespit edilir. Hacci Allahü teâlânin bildirdigi Zilhicce ayinda yapmayip da, miladi bir ayda, mesela Ocakta yapmak, orucu, Ramazanda degil de, Subatta tutmak, dini kökten degistirmek olur.
Kadir gecesi, Arefe gecesi, Ramazan bayrami gecesi, Kurban bayrami geceleri, Berat gecesi, Mevlid gecesi, Mirac gecesi, Regaib gecesi, Muharrem gecesi, Asure gecesi de kameri aylara göre tespit edilir. Allahü teâlâ, kullarina çok acidigi için, bu gecelere kiymet vermis, bu gecelerdeki, dua ve tevbeleri kabul edecegini bildirmistir. Bu geceleri de baska günlere almak dini degistirmek olur. Allahü teâlâ, (Bu gecelerde yapilan dua ve tevbeleri kabul ederim) buyuruyor. Simdi biri çikip, (Ya Rabbi, sen Mevlid gecesini Rebiulevvel ayinin onikinci gecesi yapmis idin, biz onu Nisan ayina aldik. Biz sana uymuyoruz, sen bize uy) dese, ne kadar çirkin olur.]
Valentine’s day (Sevgililer günü)
Sual: Valentine’s Day denilen sevgililer gününü kutlamakta ve hediyelesmekte sakinca var midir?
CEVAP
Anneler, babalar günü gibi bir âdettir. Ancak günümüzde, sevgili denince gayri mesru olan sevgi kastediliyor. Bu ise asla caiz olmaz, haram olan sey kutlanmaz. Âdette olan sey caizdir, ama o âdet dine aykiri ise kutlanmaz. Yani dinimizde nikâhsiz sevgili olmaz. Asagidaki Hiristiyan hikâyesi dogruysa, sevgililer gününü kutlamak, bir papazin gençleri bulusturmasini kutlamak ve bir papazin ölümünü anmak gibi bir sey oluyor. Hatta bayram ilan edildigine göre, onlarin bayramlarini kutlamak daha tehlikelidir. Ayrica, bu âdeti Türkler bile çikarsa, gayri mesru sevgiyi mesru gibi gösterme gayreti tasvip edilemez.
Saint Valentine (Sevgililer) gününün tarihçesi: Zulmüyle ünlü Roma Imparatoru Claudius II, büyük bir ordu kurmak ister. (M.S. 200) Imparator, erkeklerin orduya katildiklari zaman, ailelerini ve sevgililerini düsünmekten savasamayacaklarina inanir. Bu sebeple de gençlerin evlenmesine izin vermez. Ayni dönemlerde Imparator Claudius’a karsi çikan ve gençleri birbirleriyle bulusturan rahip Valentine, genç âsiklarin en yakin dostu olur. Bunu ögrenen Imparator, Valentine’i hapse attirir. Gardiyanin kör kizinin iyilesmesine yardimci olan papaz Valentine’in bu davranisi, Imparator Claudius’un kulagina gider. 14 Subat günü saint yani papaz öldürülür. (M.S. 270)
Öldügü gün, Saint Valentine’in iyilesmesine yardimci olduguna dair, gardiyanin kizina yazdigi bir not bulunur. Notta Valentine, sevgililer arasindaki sevgiden, tutkudan söz etmistir. Bundan böyle her 14 Subat günü, Saint Valentine’i anmak için gayri mesru sevgililer tarafindan kutlanir.
Hiristiyan Saint Valentine, gençlerin yani sira, çocuklar tarafindan da çok sevilir. Bir bahaneyle mahkûm edilir. Mahkûmiyeti süresince, çocuklar çiçek demetleriyle beraber yazdiklari notlari her gün cezaevi demirlerine asarlar. 14 Subat’ta Valentine, ölüme mahkûm edilir. Ölümünden sonra her yil 14 Subat’ta insanlar sevgililerine çiçek ve çikolata ile sevgi mesajlari iletirler.
Çesitli ülkelerdeki tarihçiler ise, 14 Subat’in sadece sevgililere mal edilmesine karsidir. 5. asirda yasamis bir rahip olan Saint Valentine’in bu günü bir bayram günü ilan ettigini açiklarlar.
“Valentine, Hristiyanliga göre bir Roma azizidir. M.S. 269 yillarinda öldürüldügü sanilmaktadir. Asiklarin Azizi olarak da bilinir. Valentine, her yil 14 Subat günü anilir, zamanla bu gün sevgililer gününe dönüsmüstür.” (Oxford Dictionary of English)
Bid’at, âdette bid’at ne demek?
Sual: Bid’at, âdette bid’at diyorsunuz, bunlar ne demek?
CEVAP
Bid’at, sonradan çikarilan sey deme
ktir. Sonradan çikan seyler ya âdette veya ibadette olur. Âdette bid’at, sevap beklenilmeden, dünya menfaati için yapilan seylerdir. Âdette bid’at, bir ibadeti bozmazsa veya dinin yasak ettigi bir sey degilse günah olmaz.
Âdette olan bid’at, uçaga binmek, ceket giymek, çay ve kahve içmek, analar babalar günü tertip etmek gibi dinin yasak etmedigi bir sey ise, günah degildir. Ibni Âbidin hazretleri, (Yemek, içmek ve giyinmek gibi âdetlerde, degisik sekillerden çirkin, zararli olanlarini kâfirlere benzemek niyetiyle yapmak tahrimen mekruhtur. Zararli olmayanlari, onlara benzemeye özenmeden yapmak, kullanmak mekruh olmaz. Resulullah efendimiz papaz ayakkabisi giymistir) buyurdu. (Redd-ül Muhtar)
Peygamber efendimiz kollari dar Rum cübbesi de giymistir. (Tirmizi, Mevahib)
Resulullah efendimizin ibadet olarak yaptigi, ezan okumak, cemaatle namaz kilmak gibi dinimizin siâri olan sünnetlere Sünnet-i hüda denir. Ibadet olarak degil, âdet olarak yaptigi seylere ise, Sünnet-i zâide denir. Bina yapmakta, yiyip içmekte, elbisede, yaptigi ve kullandigi seyler böyledir. Bunlari yapmamak ve âdette bid’at olan, yani sonradan ortaya çikan yenilikleri yapmak günah olmaz. (Hadika)
Ibadette bid’at, Peygamber efendimiz ve dört halife zamaninda bulunmayip da, dinde, sonradan meydana çikarilan, uydurulan inanislara, sözlere, islere, sekillere ve âdetlere denir. Ibadetlere bid’at karistirmak büyük günahtir. Hadis-i serifte buyuruldu ki:
(Her bid’at sapikliktir ve her sapik da Cehennemdedir.) [Ibni Asakir]
Ibadete bid’at karistirmak, Allahü teâlânin bildirdigi dinde noksanlik bulmak, koydugu hükümleri begenmemek, dini degistirmek olur. Islam âlimleri, bid’ati, Bid’at-i hasene ve Bid’at-i seyyie diye ikiye ayirmislar, mektep, kitap gibi sonradan yapilan seylere Bid’at-i hasene demislerdir. Hadika’da, (Böyle bir bid’at, bir ibadetin yapilmasina yardimci oldugu için, dinimiz izin verir) buyuruldu. Imam-i Rabbani hazretleri ise, dinin izin verdigi böyle faydali seylere, bid’at kelimesini bulastirmamak ve bunlara Sünnet-i hasene [iyi is] demek gerektigini bildirir. Sünnet, burada yol, is demektir. Yolun, isin iyisi de, kötüsü de olur. Hadis-i serifte, Sünnet-i hasene [iyi çigir] açanlar övülmekte, Sünnet-i seyyie [kötü çigir] açanlar ise kötülenmektedir. (Müslim)
Kâfirlerin ibadet olarak yaptiklari seyleri Müslümanlarin yapmasi caiz olmaz. Mesela papazlar, ibadet için zünnar kusanir, haç takar. Müslümanlarin, böyle yapmasi küfür olur.
Soru: Islam açisindan dogum günü kutlamada problem var midir?
Cevap:
“Dogum günü kutlamalarini yapilis amaci ve dogurdugu sonuçlari açisindan degerlendirmek gerekir. Bu kutlamalarda amaç, bir kisinin dogmus veya o anda kutlamis oldugu yasa gelmis olmasinin sevincini çevresi ile paylasmaktan, bir araya gelip hosça vakit getirmekten ibaret ise kutlamanin mesru ölçüler içinde yapilmasi sartiyla makul ve caiz oldugu söylenebilir. Fakat yilbasi eglence ve kutlamalarinda oldugu gibi, bu tür kutlamalarin yabanci kültüre imrenme ve taklit unsurlari galip gelirse, kutlamalarda mesru ölçüler disina çikilirsa sakincali olacagi tabiidir.” (H. Yunus Apaydin, Diyanet Ilmihal: II, Islam Ve Toplum, s: 483)
Konu: Özel günleri kutlamak 
